Tài nguyên nước có vai trò quan trọng đến sự tồn tại và phát triển của con người. Tuy nhiên hiện nay một số đơn vị chưa có những phương án khai thác tốt nguồn tài nguyên này, gây lãng phí. Vì vậy thông tư số 17/2021TT-BTNMT của  Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành đã nêu rõ những quy định về giám sát khai thác nguồn nước, nhằm đảm bảo việc sử dụng nguồn tài nguyên này hiệu quả, kinh tế.

Khái niệm tài nguyên nước

Không thể phủ nhận vai trò quan trọng của tài nguyên nước đối với đời sống con người. Nước ảnh hưởng trực tiếp đến sự sống còn và phát triển của chúng ta. Hiểu dưới góc độ pháp luật, nguồn nước là khái niệm chỉ các dạng tích tụ nước tự nhiên. Hoặc nhân tạo do con người tạo ra có thể khai thác sử dụng được, bao gồm:  Kênh, rạch, hồ, ao, đầm, phá, biển, sông, suối, các tầng chứa nước dưới đất, mưa, băng, tuyết và các dạng tịch tụ nước khác.

Các nguồn nước khác nhau tùy thuộc vào mục đích sử dụng mà xây dựng nên những nguyên tắc khai thác, sử dụng riêng. Tuy nhiên hiện nay dưới sự biến đổi khôn lường của khí hậu, ảnh hưởng của các hoạt động khai thác của con người nguồn nước ngày càng trở nên khan hiếm. Ở một số nơi vào những tháng cao điểm đã diễn ra tình trạng thiếu nước, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống sinh hoạt, sản xuất.

Công trình nào sử dụng tài nguyên nước

Tại Điều 1 Thông tư 17/2021/TT-BTNMT đã nêu rõ những quy định về việc giám  sát khai thác, sử dụng tài nguyên nước áp dụng chung đối với tổ chức và cá nhân. Các cơ sở có công trình có chức năng khai thác, sử dụng tài nguyên nước phải đáp ứng các trường hợp được cấp phép sau đây:

• Công trình có hồ chứa khai thác mặt nước để phát điện công suất lắp máy trên 50kW. Công trình bao gồm hồ chứa thủy lợi kết hợp phát điện.
• Áp dụng công trình có hồ chứa khai thác mặt nước mặt có quy mô trên 0,1 m3 giây đối với các trường hợp cấp nước sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản.
• Công trình hồ chứa khai thác nước mặt có quy mô trên 100 mm3/ngày đêm đối với các trường hợp cấp nước với mục đích khác.
• Các công trình cống, trạm bơm khai thác nước mặt có quy mô trên 0,1 m3/giây đối với trường hợp cấp nước cho sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản; áp dụng trên 100 m3/ngày đêm đối với trường hợp cấp nước cho các mục đích khác.
• Áp dụng đối với công trình khai thác nước dưới đất có quy mô trên 10m3/ngày đêm.

Áp dụng nguyên tắc giám sát hoạt động khai thác nguồn nước

Theo Thông tư số 17/2021/TT-BTNMT đã quy định rõ khi áp dụng nguyên tắc giám sát hoạt động khác thác nguồn nước đối với các đơn vị tổ chức, cá nhân. Các quy định cần phải bảo đảm trong giám sát nguồn nước như sau:

Thứ nhất: Bảo đảm tính trung thực, chính xác, khách quan và thuận tiện nhất cho việc khai thác, sử dụng thông tin, dữ liệu để khai thác, sử dụng tài nguyên nước;

Thứ hai: Bảo đảm tính hệ thống, nhanh chóng, kịp thời, đầy đủ, liên tục nhằm mục đích kiểm soát các hoạt động khai thác sử dụng tài nguyên nước;

Thứ ba: Bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ thông tin, các dữ liệu về mặt không gian và thời gian, sự liên kết giữa trung ương, địa phương và trên từng lưu vực sông.

Thứ tư: Bảo đảm tính thống nhất giữa yêu cầu về giám sát với các hoạt động quan trắc của các cơ sở hoạt động đã được cấp phép khai thác, sử dụng tài nguyên nước.

Các đơn vị đang vận hành khai thác, sử dụng nguồn nước nên tìm hiểu kỹ các nguyên tắc giám sát trên. Để tránh trường hợp bị xử phạt khi không đáp ứng đầy đủ các quy định đã được ban hành. Tìm hiểu đầy đủ chi tiết thông tin tại Thông tư số 17/2021/TT-BTNMT.