Mưa ngâu là hiện tượng thời tiết phổ biến ở nước ta. Thế nhưng nhiều người chưa hiểu khái niệm mưa ngâu là gì? Mưa ngâu sẽ xuất hiện vào thời gian nào trong năm? Hãy cùng tìm hiểu thêm thông tin hiện tượng thời tiết mưa ngâu ngay dưới bài viết này.

Mưa ngâu là mưa như thế nào?

Mưa ngâu là hiện tượng thời tiết phổ biến xảy ra hàng năm ở miền Bắc. Thời kỳ xảy ra mưa ngâu là các tháng 7, tháng 8 do ảnh hưởng của hoạt động rãnh thấp xích đạo. Vào khoảng thời gian này rãnh xích đạo hoạt động của Bắc Ấn Độ Dương, bán đảo Đông Dương và khu vực biển Đông. Hoàn lưu khép kín khi rảnh xích đạo rời xa xích đạo, khi đó thời tiết rất xấu. Mây và mưa thường tập trung thành 2 dải rìa đường hội tụ trong rãnh. Dải hội tụ này được gọi là dải hội tụ nhiệt đới. Phía Bắc của dải hội tụ này là tín phong Đông Bắc đến Đông thổi từ rìa phía nam của áp cao cận nhiệt đới Bắc bán cầu.

Phía nam là tín phong Tây Nam vốn có nguồn gốc là tín phong Đông Nam. Nguồn gió này thổi từ áp cao Nam bán cầu sau khi vượt xích đạo chịu tác dụng của lực Coliolis sinh ra. Do ảnh hưởng của dải hội tụ nhiệt đới khiến miền Bắc trong thời gian này thường xuyên có mưa dông, dông lốc kéo theo nhiều ngày mưa dầm. Những cơn mưa dông không lớn, bất chợt xuất hiện rồi tạnh ngay, mưa rả rích nhiều ngày được gọi là mưa ngâu.

Thời gian xuất hiện mưa ngâu và ảnh hưởng

Những cơn mưa ngâu thường xuất hiện vào đầu tháng 7 âm lịch ở miền Bắc nước ta. Theo kinh nghiệm dân gian những cơn mưa ngâu thường xuất hiện vào mùng 3/7 và kéo dài đến ngày 7. Tiếp tục từ ngày 13/7 và kết thúc vào ngày 17 và từ 23 đến 27 của tháng. Chính vì vậy dân gian xưa có câu vào mùng 3 ra mùng 7 chỉ kiểu thời tiết mưa ngâu tháng 7. Tuy nhiên hiện nay do ảnh hưởng của sự biến đổi khí hậu, quy luật diễn ra mưa ngâu cũng có nhiều thay đổi và không còn chính xác như kinh nghiệm xưa đúc kết.

Khoảng thời gian xuất hiện mưa ngâu đã mang lại trữ lượng nước khá lớn cho cả khu vực Bắc Bộ. Điều này đã cung cấp nguồn nước cho các hoạt động sinh hoạt và sản xuất, làm dịu đi tình trạng hạn hán những tháng trước của một số vùng. Tuy nhiên những cơn mưa dài, mưa bất chợt có thể gây ảnh hưởng đến hệ thống giao thông vận tải. Các chuyến bay có khả năng bị delay vì tình hình thời tiết không khả quan. Đường bộ trơn trượt dễ xảy ra tai nạn, vì vậy những tài xế khi di chuyển vào mùa này phải hết sức cẩn thận.

Truyền thuyết mưa ngâu

Hiện tượng mưa ngâu còn được giải thích bằng câu chuyện truyền thuyết kể về tình yêu mãnh liệt. Ngày xưa có một chàng trai tên là Ngưu Lang, chàng là con trai của một nhà nghèo làm nghề chăn trâu. Ngưu Lang hiền lành và chăm chỉ làm ăn. Trong một lần tình cờ gặp gỡ chàng đã gặp Chức Nữ, con gái của trời là tiên nữ dệt vải. Mối nhân duyên tiên – phàm dần đơm hoa kết trái, họ nên duyên vợ chồng và có với nhau 2 người con.

Tuy nhiên cuộc sống êm đềm không kéo dài được bao lâu, Chức Nữ buộc phải quay lại thiên đình theo lệnh của Ngọc Đế. Ngưu Lang và 2 con thương nhớ khôn nguôi tìm đường gặp Chức Nữ. Tuy nhiên Ngưu Lang và 2 con không thể đi qua được sông Ngân Hà, đây được coi là ranh giới phân chia 2 cõi phàm và tiên. Ngưu Lang không chịu từ bỏ và một lòng chờ đợi Chức Nữ. Cũng từ đó bên cạnh dải sông Ngân Hà có thêm 1 ngôi sao sáng, cùng 2 ngôi sao nhỏ. Người ta nói đó là thế thân của Ngưu Lang và 2 người con.

Động lòng trước chân tình của 2 người nhưng cũng không thể làm trái quy định thiên đình. Ngọc Đế đành đồng ý mỗi năm cho họ gặp nhau 1 lần vào ngày Thất tịch ( 7/7 âm lịch). Nơi họ gặp nhau là trên chiếc cầu Ô Thước do đàn quạ trời tạo thành, bắc ngang sông Ngân Hà. Vì quá nhớ thương nhau nên vào ngày gặp lại họ đều rơi nước mắt. Vì vậy mà vào ngày này trời thường đổ mưa suốt cả ngày, mưa bất chợt. Người ta nói đó chính là nước mắt của Ngưu Lang và Chức Nữ.

Câu chuyện trên giải thích vì sao tháng 7 lại là tháng mưa ngâu, hay dân gian thường gọi là tháng của ông bà Ngâu. Tuy nhiên câu chuyện này chỉ là truyền thuyết, sự hình thành mưa ngâu đã được giải thích theo khoa học ở phía trên.

Bài viết trên đây đã đem lại những thông tin cơ bản về hiện tượng mưa ngâu. Hi vọng rằng những thông tin thú vị này sẽ giúp ích cho quý bạn đọc.