Lũ lụt là một thảm họa thiên tai gây ra những thiệt hại về người về tài sản. Lũ lụt do những nguyên nhân gì? Cách ứng phó và giảm thiểu các thiệt hại do lũ lụt gây ra như thế nào. Hãy cùng tìm hiểu thêm thông tin trong bài viết dưới đây.

Khái niệm lũ lụt là gì?

Lũ lụt không phải là một hiện tượng như nhiều người nhầm tưởng. Thực chất lũ lụt là hai hiện tượng: Lũ và lụt. Đây là từ ghép và được dùng chung là lũ lụt khi cả 2 sự việc cùng xảy ra. Còn nếu chúng xảy ra riêng rẽ thì phải gọi riêng là lũ và lụt.

Lũ là hiện tượng dòng chảy lớn, nước chảy xiết, tốc độ nhanh, mạnh có khả năng cuốn trôi nhà cửa, ruộng vườn, con người,… Lũ có lượng nước ít nhưng dòng chảy cao nên thời gian xảy ra lũ rất nhanh, bất ngờ, khó lường. Lũ thường xảy ra ở những vùng có địa hình dốc, đồi núi khiến nước có hướng chảy xuống những vùng thấp hơn. Điều này khiến dòng chảy của lũ trở nên mạnh, xối xả. Lũ được chia làm 3 loại: Lũ quét, lũ ống, lũ sông.

Lụt là hiện tượng một vùng đất bị ngập nước trong một khoảng thời gian dài, nước chưa thể rút. Hiện tượng này thường xảy ra tại một vùng trũng, nước không thoát được gây ra tình trạng ngập úng.

Tóm lại lũ lụt là tình trạng lũ lụt xảy ra khi mực nước sông, hồ dâng cao. Dòng chảy cao vượt mức quy định gây ra tình trạng ngập úng, vỡ đê chắn bảo hộ.

Nguyên nhân gây lũ lụt

Những nguyên nhân nào gây ra hiện tượng lũ lụt do thiên nhiên hay do con người? Hãy cùng thống kê những nguyên nhân chủ yếu sau đây:

• Do mưa lớn kéo dài: Những cơn mưa lớn trút xuống, lượng mưa nhiều kéo dài trút xuống các khu vực đồi núi, địa hình dốc sẽ gây ra tình trạng lũ. Cơn mưa lớn kéo dài ở vùng đồng bằng, vùng trũng sẽ gây nên ngập lụt.
• Do các cơn bão mạnh: Các cơn bão lớn kèm mưa cũng là một trong những nguyên nhân gây ra lũ lụt. Tỉ lệ lũ quét xảy ra khi bão tới cao, xuất hiện nhiều.
• Sóng thần: Những cơn sóng thần bất ngờ ập tới các vùng ven biển cũng là nguyên nhân gây nên tình trạng ngập lụt. Mức nước dâng cao vượt mặt đê chắn, tràn vào vùng trũng gây ngập lụt.

• Do tác động của con người: Những trận lũ lụt xảy ra nhiều hơn nguyên nhân cũng đến từ những hoạt động của con người. Hoạt động chặt phá rừng, san đồi, xẻ núi gây xói mòn đất, lũ lụt, sạt lở vào mùa mưa. Ngoài ra do các tác động của con người gây ô nhiễm môi trường, thay đổi hệ sinh thái làm trái đất nóng lên, băng tan,… cũng là một trong những nguyên nhân gây ra lũ lụt.

Thiệt hại do lũ lụt gây ra

Những thiệt hại do lũ lụt gây ra rất lớn, ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của con người, sinh vật trên trái đất. Hãy cùng điểm qua những hậu quả do lũ lụt gây ra ngay dưới đây:

• Gây ô nhiễm nguồn nước sinh hoạt. Nguồn nước để ăn, uống bị nhiễm bẩn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, gây ra bệnh tật.
• Thiệt hại về hoa màu, cây trồng, ngập úng gây ra tình trạng thiếu lương thực. Nhiều người dân lâm vào cảnh trắng tay sau trận lũ lụt.
• Thiệt hại về tính mạng con người. Những trận lũ lụt, sạt lở đã gây ra thiệt hại về tính mạng con người. Con số không chỉ dừng lại ở hàng chục người mất tích, thương vong.

Cách phòng tránh lũ lụt

Hãy cố gắng giảm thiểu các thiệt hại do lũ lụt gây ra bằng nhiều biện pháp. Cụ thể: Di dời người dân ra khỏi vùng lũ, cập nhật thường xuyên thông tin diễn biến lũ lụt đến đại chúng. Xây dựng đê điều chắn bão lũ kiên cố. Nâng cao hệ thống điều tiết nước, hệ thống cảnh báo, xả lũ hiện đại, hiệu quả. Tổ chức các buổi diễn tập phòng tránh khi có sự cố xảy ra tới người dân. Tổ chức trồng cây gây rừng, bảo vệ rừng. Nhằm mục đích chống xói mòn, sạt lở đất. Nâng cao ý thức bảo vệ môi trường bằng việc hạn chế xả rác thái, xử lý rác thông minh. Ngăn chặn tình trạng biến đổi khí hậu ngày càng diễn ra mạnh mẽ.